Depremler Hakkında Bilgiler

Depremler Hakkında Bilgiler

Deprem Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Depremler...

İzmir gibi dünyanın en güzel bölgesinde yaşıyor olmamızın bedeli belki de. Umarız kimsenin ihtiyacı olmaz ama her ihtimale karşı bilgilenmekte fayda var. Lütfen bu sayfada yazılanları dikkatlice okuyun ve tüm sevdiklerinizle, tanıdıklarınızla paylaşın.

İlk bölümdeki bilgiler AKUT tarafından hazırlanmış ve tüm Türkiye'ye dağıtılmıştır. AKUT web sitesine ulaşmak için: http://www.akut.org.tr linkine tıklayınız.

DEPREMDEN ÖNCE:

PLANLAYIN

Yaşadığınız / Bulunduğunuz mekanı inceleyin. Korunma için bulunacağınız yeri ve muhtemel kaçış yolunu belirleyin.

Eğer bulunduğunuz noktadan kendinizi 10-15 saniye içinde bina dışına çıkartacak ve güvenli bir açık alana ulaştıracak pozisyonunuz varsa, bu yolu saptayın. (Bu yöntem sadece giriş altı, giriş ve 1. katta olanlar için geçerlidir.)

Deprem sırasında ilk 10-15 saniye binayı terkedebilmek açısından çok önemlidir. Daha önce yaşanan depremlerden elde edilen istitastiki verilere göre, binalarda yıkıma yol açan unsur, hissettiğiniz ilk sarsıntı değil, binanın rezonansa girmesidir. Bu da size anılan süreyi kazandırmaktadır.

Bu süre içinde kaçma eylemini gerçekleştirebilecek bir yöntem bulduğunuz takdirde, tatbik ederek zamanı saptayın. Böylelikle hem kesin kaçış sürenizi öğrenebilir, hem bu süreyi daha da kısaltacak yöntemler geliştirebilirsiniz.

UNUTMAYIN

Kişisel kaçış zamanı ile, birilerine yardım ederek (eşiniz, çocuğunuz, iş arkadaşınız ya da bir sakat) kaybedeceğiniz zaman çok farklıdır. Farklı senaryolar geliştirmenizde ve süre tutarak denemenizde yarar vardır.

Kapı veya cam kenarında ya da bulunduğunuz yeri 10-15 saniye içinde terkedebilecek bir mesafede iseniz, herhangi bir acil çıkış anında kullanacağınız güzergah üzerinde size engel olabilecek saksı, masa, sandalye, koltuk, sandık ve benzeri unsurları ortadan kaldırınız.

Bazı durumlarda ani bir acil çıkış olanağı yaratabilirsiniz. (giriş katındaki camı kırarak dışarı çıkmak gibi). Bu cam kalın ya da sekurit (sağlamlaştırılmış) olabilir. Bunu kırmak için bir yangın söndürme tüpünü kaçış yolu üzerinde bulundurabilirsiniz. Unutmayın, vücudunuzda kesiklere ve yırtılmalara yol açmayı engellemek için önce camı kendinize zarar vermeden kırmalısınız.

Binayı terk ederken mutlaka başınızı yüksekten veya tavandan düşen nesnelerden (tuğla, kiremit, avize v.b.) korumalısınız. Bu aşamada yastık bir işe yaramayacak, aksine çevrenizi görmenize ve sesleri duymanıza engel olacaktır. Bir kask veya baret, bulamazsanız bir sandalye, bir tahta parçası, büyük ve kalın bir kitap işinize yarayabilir.

Eğer binayı 10-15 saniye içinde terk edemiyorsanız, kesinlikle merdivenlerden, merdiven boşluklarından uzak durunuz. Asansör bir tuzaktır. Kullanmayınız. Yıkılan binalarda en yüksek oranda ölüm bu noktalarda meydana gelmektedir. Birinci kattan daha yüksekteyseniz, atlamayı denemeyiniz. Yaşanan depremlerde ölümle ve ciddi yaralanmalarla sonuçlanan olayların büyük bir bölümü yüksekten atlamayla ilişkilidir. Bunun yerine yüksek binalarda yapılması zorunlu olan harici yangın merdivenlerini kullanınız. Demir konstrüksiyondan inşa edilen bu merdivenler, binadan bağımsız olduğu için yıkım darbesinden daha zor etkilenecek ve bağly olduğu yerden kopması halinde, çeperlerindeki kuşaklar nedeniyle düşme anında bir koruma alanı oluşturacaktır. Dahili yangın merdivenleri koruyucu bir alan yaratmayacaktır.

Eğer bulunduğunuz bina depreme dayanıklı ve bulunduğunuz mekandaki masa çelik veya kalın masif ahşap malzemeye sahipse başınıza düşebilecek eşyalardan sizi koruyabilir. Ama tavan çökmesi halinde hiçbir koruyucu özelliği olmayacaktır.

ÖRNEK: Japonya'da öğrencilerin sığındığı masa altları.

Bu masalar aslında boğazları birleştirilmiş birer çelik kafestir. Bu özelliği nedeniyle sıralar halinde masa bir arada düşünüldüğünde çöken tavanı karşılayıcı ciddi bir direnç noktası oluşturmaktadır. Oysa Türkiye'de kullanılan basit tahta veya zayıf sıraların böyle bir ağırlığı taşıyamayacağı kesindir.

Bir Yaşam Üçgeni Alanı yaratın. Masa, yatak altı gibi yerler yerine, ağırlık merkezi yere yakın çelik dolaplar (boyu uzunsa ve yapabiliyorsanız yana devirin), para kasaları, çamaşır ve bulaşık makinesi gibi nesnelerin yanına yatın ve cenin pozisyonu alın.

UNUTMAYIN: Herhangi bir yıkılma anında bu nesneler belki ezilecek ama asla yok olmayacaklardır. Yanlarında yaratacağı alan sizin yaşam üçgeniniz olacaktır.

Mutfak iyi bir saklanma ve Yaşam üçgeni yaratılabilecek uygun bir ortamdır. Tezgah altında ve yanında yer alan fırın, bulaşık makinesi ve buzdolabı, bu bölümün ezilme oranını en aza indirger. Ancak, set üstü dolaplardan dökülecek tabak, çanak ve bardak gibi cisimlere karşı bir önlem alınması, rafların düşmesine engel olmak için de duvarla olan bağlantılarının sabitleştirilmesinde yarar vardır.

Yaşanan depremlerden elde edilen veriler, mutfak ve banyolaryn en uygun yerler olduğunu göstermektedir. Çünkü enkaz altında kalındığı takdirde, bu bölümlerde hem yaşam üçgeni yaratabileceğiniz unsurlar vardır, hem de patlayan borulardan sızan suyu içerek vücudunuzu crash sendromundan koruyabilme olanağı mevcuttur. Enkaz altında kalan kişileri bekleyen en ciddi tehlike böbrek yetmezliği nedeniyle ortaya çıkan sendromlardır.

Bulunmamanız gereken bir yer de kapı pervazlarıdır. Kapı pervazlarının taşıyıcı hiçbir özelliği yoktur. Çelik kapılara da güvenmeyin. Bunların da taşıyıcı özelliği olmadığı gibi, hem tehlike anında kırılması mümkün değildir, hem de üzerinize devrilme riski bulunmaktadır.

Depreme uykuda yakalandığınız takdirde, kullanmanız gereken 10-15 saniyelik süre bir hayli azalacaktır. Bunun için yatağınızın iki yanına 1 m3'lük tahta sandıklar yaptırmanız ve içlerini kitaplarla doldurduktan sonra, kalın bir iple çevresini sarmanız yararlı olabilir. Kitaplar da büyük bir ağırlık altında ezilmeyecek, sardığınız kalın ip ise sandığın patlamasına engel olacaktır. Böyle bir hazırlığınız yoksa, yatağın hemen kenarına ve yanına yan yatarak cenin pozisyonu alın.

DEPREM ANINDA:

UYGULAYIN

Deprem anında 10 - 15 saniye içinde bulunduğunuz binayı terk edebiliyorsanız derhal kaçın, yoksa güvenli bir yer bulun

İlk sarsıntıyı hissettiğiniz anda sakin olun. Paniğe kapılmayın.

Panik, sağlıklı düşünmenizi engelleyecek, hatalı, bilinç dışı hareket etmenize yol açacaktır. Bilinçli düşünebilmek, hazırlıklarınızı felaket anında değil, daha önce yapmanıza ve planlamanıza bağlıdır.

10-15 saniye içinde bulunduğunuz yerden bina dışına güvenli bir açık alana çıkma olanağınız ve planınız varsa, bunu derhal önceki bölümde anılan önlemleri alarak uygulamaya koyun.

Eğer binayı terk edemiyorsanız, daha önce belirlediğiniz yaşam üçgeni alanına gidin ve yan yatarak cenin pozisyonunu alın.

Kesinlikle oradan oraya koşmayın ve ayakta durmayın.

UNUTMAYIN:

Yan yatarak cenin pozisyonu almanız, hem ellerinizle başınızı korurken çevreyi görme ve gözlemleme şansı verecektir. Kolon, kiriş veya duvarlar bir anda düşmeyecek, bu hareket belli bir sallantının ardından gerçekleşecektir. Bu da size son dakikada da olsa vücudunuzu koruma şansı verecektir.

Herhangi bir şekilde enkaz altında ezilme durumu olduğunda vücudunuz bu şekilde azami korunma olanağına sahiptir. İç organlarınızın büyük bir bölümünü ve böbreklerinizden birini çalışır durumda tutabilmek için en ideal şekildir.

Enkaz altında öncelikle böbreklerin iflas ettiği bilinmelidir. Depremzedelerin kurtarılması halinde bile, vücudunda onanamaz hasarların oluştuğu ve bu nedenle ölüm olaylarının yaşandığı saptanmıştır.

Cenin pozisyonunun bir diğer özelliği ise, kurtarma ekiplerinin kazazedenin bulunduğu bölüme en küçük bir gedikten de olsa ulaşması halinde, onu bulunduğu yerden çıkartamazsa bile, elini tutmasına izin vermesidir. Saatler sonra bir dış yardımın eline dokunması sayesinde, kazazedenin beyni hızla adrenalin pompalamaya başlayacak ve onu yeniden hayata bağlayacak çok önemli bir köprü kurulmuş olacaktır.

Balkona çıkmaktan, merdivenden inmekten, asansöre binmekten kaçının. Kolon ve kirişlerden de uzak durun. Bu arada, camlar kırılabilir, kitaplıklar devrilebilir, mutfak dolaplarındaki tabak çanaklar dökülebilir. Bunları göz ardı etmeyin.

Hazırladığınız deprem çantasına ulaşmak için zaman harcamayın.

UNUTMAYIN:

Eğer o an elinizin altında değilse pilli radyo, fener, konserve yiyecek ve içeceklerin bulunduğu çantaya ulaşmaya çalışmak, sakınmak ve korunmak için size gerekli olan süreyi çalabilir.

DEPREM SIRASINDA ARAÇTA BULUNANLAR:

Yer sarsıntısını otomobilde, tünelde veya kapalı bir otoparkta hissettiğiniz anda;

Paniğe kapılmayın.

Yolda iseniz, aracınızı yol kenarına çekip, binalardan, elektrik direklerinden veya ağaçlardan uzakta durdurun.

Tünel içinde iseniz ve çıkışa yakın değilseniz, aracınızı durdurup aşağıya inin ve yanına yan yatarak cenin pozisyonu alın. Aracınızın içinde durmayın. Aynı yöntemi kapalı bir otoparkta iseniz aynen uygulayın.

UNUTMAYIN:

Araç içinde olduğunuz takdirde, üzerinize düşen bir parça ile ezilme riski taşıyorsunuz. Oysa dışına çıkıp, yanına yattığınız takdirde, üzerinize yıkılacak tavan, tünel gibi büyük kitleler aracı belki ezecek, ama yok etmeyecektir.

DEPREMDEN SONRA:

Deprem sonrasında nasıl davranacağınız önemli.

Paniğe girmemek, fısıltılara kulak asmamak, kurtarma çalışmalarına katılmak gerekiyor.

Deprem öncesi önlemlerinizi aldınız ve depremi az ya da çok hasarla atlattınız. Bu kez başka sorumluluklar sizi bekliyor. Ön koşul paniğe kapılmamak, uyanık ve hızlı davranmak.

Eviniz hayatınıza zarar vermeyecek ölçüde hasar görüp, sizin dışarı çıkmanıza izin veriyorsa, binayı terk etmeden önce çevrenizdeki seslere kulak verin. Bu sesler, sizden çok daha zor durumda olan insanlara ait olabilir. Sese olan yakınlığınız sayesinde binanın dışından yapılacak bir yardımdan çok daha hızlı bir şekilde göçük altındakileri hayata kavuşturabilirsiniz.

Kalabalık mekanları boşaltırken sakin olmak, hasarı en az ölçüde atlatmak açısından önem taşır.

Toplu ve düzenli hareket bu safhada çok önemlidir. Binaların dışına çıktığınız andan itibaren de kurtarma çalışmalarına katılmak gerekir. Verebileceğiniz küçücük bir destek, bir insan hayatı, daha büyük yardımlar birden çok insanın hayatı demektir.

Felaket sonrası olası karmaşa ortamı için dikkatli olunmalı. Özellikle de söylentilere, dilden dile dolaşan deprem fısıltılarına yenilerini eklememeli ve kulak asmamalıyız. Bu tür söylentilerle, Marmara Depremi'nin ardından da yaşandığı gibi halkta daha büyük panik oluşturduğunu ve normal yaıamın bir türlü geri kazanılamadığını gördük.

Sükunetinizi koruyun.

Durumunuzu değerlendirin. Yaralı olup olmadığınızı belirleyin.

Bulunduğunuz yapı yıkılmamışsa, kontrollü, hızlı ve dikkatli bir şekilde binayı terk edin. Hemen ardından gelebilecek bir artçı şok, o ana kadar yıkılmamış, ancak taşıyıcı elemanlarına zarar vermiş olan binayı yıkabilir.

Sarsıntı anında merdivenler bağlantı yerlerinden ayrılmış, tavandan dökülebilecek sıva, beton parçası olabilir. Binadan ayrılırken kapıları dikkatli bir şekilde açın, bu gibi tehlikelerden sakının ve başınızı koruyun.

Eğer enkaz altında iseniz;

Kıpırdayacak durumunuz varsa ve kesin bir çıkış yolu görebiliyorsanız hareketlenin. Aksi takdirde pozisyonunuzu koruyun ve sakin olun. Fazladan her çaba, size gelecekte gerekli olacak enerjiyi ve suyu tüketecektir.

Dışarıdan bir müdahale sesi duyana kadar bağırmaya çalışmayın. Bu enerjinizi zamansız tüketmenize yol açacaktır. Bir ses duyduğunuzda cevap verin ve pozisyonunuzu anlatmaya çalışın.

İlerleyen saatlerde dışarıya ses verebilecek bir ses kaynağı yaratma yolu bulun. Tencere benzeri bir metale vurulacak bıçak sapı, sert bir yüzeye vurabileceğiniz diğer sert bir cismin olup olmadığını kontrol edin. Çünkü saatler geçtikten sonra böyle bir şey edinme gücünü kaybetmiş olabilirsiniz.

Kurtarma ekipleri, olay yerine ulaştıklarında bakacakları ilk yer enkaz üzerinde kabarmış bölgelerdir. Kabaran bu bölgeler muhtemel yaşam üçgenlerinin olduğu noktalardır. (Buzdolabı, bulaşık ve çamaşır makinesi, çelik para kasası, demir dolap v.b.) Böyle bir pozisyona sahipseniz, ilk ulaşılacak kurtarma bölgesindesiniz demektir.

DEPREM SIRASINDA:

Deprem sırasında eğer dışarıda bulunuluyorsa ; bina, direk, reklam panosu, duvar gibi devrilebilecek materyallerin uzağında durmak gereklidir. Herhangi bir nesnenin (araba , balkon..) altına girmek Çok sakıncalıdır. Deprem bitene kadar açık alanda beklenmelidir.

Eğer bina içinde bulunuluyorsa, en güvenli yerler: ev yıkıldığında bizim yaşamamız için gerekli yer kalmasını sağlayacak sağlam ve büyük eşyaların yanıdır. Anne karnındaki pozisyonda yatmak gereklidir. Bunun şöyle bir yararı vardır: Bina çöktüğünde çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, mutfak tezgahı , büfe ya da büyük kanepe gibi eşyalar çökme sonucu tavanı bir miktar tutarak küçük bir alan yaratırlar. Bu alan bir insanın yaşaması için yeterli olabilmektedir. Ancak çok önemli bir nokta evde belli dönemlerde deprem tatbikatının yapılması ve deprem sırasında nerede ne koşulda olursak olalım hiç düşünmeden doğru olan yere en kısa sürede ulaşma yollarının planlanması gerekmektedir! Eğer bu yol üzerinde engel teşkil edecek eşyalar varsa kaldırılmalıdır. Kapı altında durmak, masa yada yatak altına girmek çok sakıncalıdır. Zemin ve birinci katlar riskli katlardır, deprem sırasında 5-6 saniyede mekan terk edilebiliyorsa mutlaka terk edilmesi gereklidir.

Depremden önce yapılacak birkaç basit hazırlık depremden sonraki zor yaşantımızı çok kolaylaştırabilir. Örneğin aracımızın bagajında; bir çadır, uzun müddet bozulmayan yiyecek ve içecekler, fener, ilk yardım malzemesi, giysi, telsiz, battaniye, sıhhi malzemeler gibi eşyaların bulunması organize yardımın gelmesi için gerekli olan 3- 4 gün boyunca bizi çok rahatlatacaktır.

Unutmayın ki deprem her zaman biz evdeyken olacak demek değildir. Gündüz evimizden kilometrelerce uzakta iken deprem olduğunda eve dönmek için İstanbul gibi bir metropolde arabanızı kullanamayacağınızı hatırlatmak isteriz. Yolların büyük bölümü yıkılacak yada enkaz yığınlarından kullanılamaz hale gelecektir. Sağlam ve kullanılabilir durumdaki yollar ise trafik yoğunluğundan kullanılamaz hale gelecektir! Bu durumda saatlerce yürümek, yakınlarımıza ulaşmanın tek yolu olacak. Spor bir ayakkabı, rahat birkaç giysi ,yağmurluk bu uzun yürüyüşü daha mümkün kılacaktır.

Kobe depreminde yaşanmış olduğu gibi bir başka büyük tehlike de, depremden sonra çıkacak olan yangınlardır. Kobe'de depremden ölenler kadar depremden sonra çıkan yangınlarda ölenler de çok fazladır. Eğer depremde evimiz yıkılmadıysa eve girip doğalgaz , elektrik, LPG tüpü gibi sistemleri ana vanalarından kapatmak gereklidir. Bunun dışında salgın hastalıklar, yiyecek ve içecek kıtlığı, sel ve artçı depremler gibi ana deprem şokundan sonra devem eden tehlikelere karşı da mutlaka önlem alınmalıdır.

Kitap hayat kurtarır.

Entelektüellikten söylemiyoruz, gerçekten öyle.
Evin ortasına koyacağınız kitap dolu bir sandık, depremde en sağlam bir sığınak oluyor.

Marangoza kenarları 1 metre uzunluğunda tahta küp şeklinde bir sandık yaptırın ve içini tıka basa kitapla doldurun. Dikkat! Sandık mukavva değil, mutlaka masif tahta olmalı. Sandığın içine doldurulan kitaplar kırılmaz, parçalanmaz, ezilmez.

Kitapla doldurulmuş sandığın çevresini çamaşır ipinden daha kalınca bir naylon iple sıkıca sarın. Böylece sandık darbelerle parçalansa bile ip kutunun dağılmasını önleyecektir. İçi kitap dolu sandığı evdeki kolonlardan herhangi birinden 1 metre uzağa yerleştirin.

Deprem anında sandığın yanına sığının. Dizlerinizi karnınıza çekerek ve başınızı da dizlerinize dayayarak pozisyon alın. Sandığın üzerine devrilecek bir kolon yada beton plaka sandığı en fazla 10-15 santim ezebilir. Sandığın yanında her durumda depremzedeye yetebilecek bir yaşama alanı kalır.

DİKKAT: Sandığı daha sağlam olur diye çivi yada benzeri malzemelerle sağlamlaştırmaya çalışmayın. Çiviler, sandığın üzerine bir şey düştüğünde basınçla tahtadan fırlar ve depremzedeyi yaralayabilir. Kalın çamaşır ipi kullanın.

DEPREM REHBERİ

Anadolu, bin yıllardır depremlerle sallanıyor. İç Anadolu'da gördüğümüz yüzlerce yerleşim yıkıntısı "Höyük", güneydeki denize inmiş batık kentler hep bu doğa olayının sonucu.

"Ben depremin ne zaman olacağını biliyorum" diyenlere inanıp en ufak sarsıntıda kendimizi camdan atmak yerine, ilk titremeyi hissettiğimizde daha önceden karar verdiğimiz eylem planını uygulamak yaşamımızı kurtarabilir.

Unutmayın. İnsanları öldüren deprem değil, kötü yapılmış binalardır. O yüzden standartlara uygun, yönetmeliklerde belirlenmiş 9 R üzeri şiddete bile dayanıklı bir binada oturuyorsanız, belki de yapmanız gereken tek şey kafanıza düşebilecek objelerden korunmaktır.

Bu yazıda, depremden korunma ile ilgili verilen bilgiler, Adana ve Marmara depremleri öncesi, tatbikat amacıyla yıktırılan binalarda nerelerin güvenli olduğunu gösteren manken denekleri ve gene söz konusu depremlerle Yunanistan ve Tayvan depremlerinde sağ kurtulan, kurtarılan insanların bulundukları pozisyonlardan derlenmiştir. Nasıl ki, birey ve kurum bazında yaşamımızın büyük bölümünü geçirdiğimiz ev ve iş yerlerimizde yangına karşı eylem planımız varsa veya olmalıysa, depreme karşı da olmalıdır.

DEPREMİN ŞİDDETİ NEDİR?

Depremin yer yüzeyindeki etkileri depremin şiddeti olarak tanımlanır. Şiddetin ölçüsü, insanların deprem sırasında uykudan uyanmaları, mobilyaların hareket etmesi, bacaların yıkılması ve toplam hasar gibi çeşitli kıstaslar göz önüne alınarak yapılır. Şiddeti tanımlamak için birçok ölçek geliştirilmiştir. Bunlardan en yaygın olarak kullanılanı Değiştirilmiş Mercalli Şiddet Ölçeği'dir. (Modified Mercalli -MM- Intensity Scale). Bu ölçek, Romen rakamları ile belirlenen 12 düzeyden oluşur. Hiçbir matematiksel temeli olmayıp, bütünü ile gözlemsel bilgilere dayanır.

DEPREMİN GÜCÜ NEDİR?

Bir depremin Magnitüdü (açığa çıkan yada harcanan toplam enerji miktarı), çoğunlukla Richter Ölçeğine göre belirlenir. Richter Ölçeği, sismik dalga genliklerinin sismograf kayıtlarına dayanılarak hazırlandığı logaritmik bir cetveldir. Ölçek, bir birimlik magnitüt artışı, depremin boyutlarında 10 katı bir artışa karşılık gelecek biçimde düzenlenmiştir. Örneğin, Richter Ölçeği'ne göre magnitüdü 8 olan bir deprem, magnitüdü 4 olan bir depremden 10 bin kez daha büyüktür.

ARTÇI DEPREM (Aftershock) NEDİR?

Ana depremi izleyen daha küçük sarsıntılar dizisidir.

ARTÇI DEPREMLER (Aftershocklar)

NE KADAR SÜREYLE DEVAM EDER?
Belli bir süresi yoktur. 1 ay da olabilir 2 yıl da.

DEPREMİN SÜRESİ NE KADARDIR?
Bir-iki saniyeden iki-üç dakikaya kadar sürebilir.

DEPREMLER ÖNCEDEN BELİRLENEBİLİR Mİ?
Var olan koşullarda depremin önceden belirlenmesi olanaksızdır.

FAY NEDİR?
Yerkabuğunu oluşturan kayaçların bir yüzey boyunca kırılması ve oluşan iki parçanın birbirine göre göreceli olarak yer değiştirmesidir.

KUZEY ANADOLU FAY HATTI NEDİR?
Doğuda Karlıova ile batıda Mudurnu vadisi arasında doğu-batı doğrultusunda bir yay gibi uzanır. Dünyanın en aktif ve en önemli kırık hatları arasında yer alan Kuzey Anadolu fay zonunun uzunluğu yaklaşık 1200 km.'dir. Genişliği ise 100 m ile 10 km arasında değişir.

DEPREM OLAN HER YERDE FAY VAR MIDIR?
Eğer yoksa bile yeni bir tane oluşmuştur.

DEPREM NERELERDE OLUŞUR?
Deprem herhangi bir yerde ve herhangi bir zamanda oluşabilir. Genel olarak depremlerin kabuğu oluşturan levhaların sınırlarında oluştuğu söylenebilir. Dünyanın çeşitli yerlerinde benzer nitelikte depremlerin tekrarlandığı gözlenmiştir ve buraları hep levha sınırlarındadır. Depremlerin yoğun olarak gözlendiği bölgeler yeryüzünde üç ana kuşak oluşturur.

1.KUŞAK (Pasifik Deprem Kuşağı): Şili'den kuzeye doğru Güney Amerika kıyıları, Orta Amerika, Meksika, ABD'nin batı kıyıları ve Alaska'nın güneyinden Aleutian Adaları, Japonya, Filipinler, Yeni Gine, Güney Pasifik Adaları ve Yeni Zelanda'yı içine alan en büyük deprem kuşağıdır. Yeryüzündeki büyük depremlerin yüzde 81'i bu kuşak üzerinde gerçekleşir.

2.KUŞAK (Alpine): Endonezya'dan (Java-Sumatra) başlayıp Himalayalar ve Akdeniz üzerinden Atlantik Okyanusu'na ulaşan kuşaktır. Yeryüzündeki büyük depremlerin yüzde 17'si bu kuşakta oluşur.

3.KUŞAK (Atlantik): Bu kuşak, Atlantik Okyanusu ortasında yer alan levha sınırı (Atlantik Okyanus Sırtı) boyunca uzanır.

DÜNYADA KAYDEDİLEN EN BÜYÜK DEPREM:
1900'den bu yana kaydedilen en büyük deprem, 22 Mayıs 1960'ta Şili'de olmuştur. (magnitude 9.5 Mw)

TÜRKİYE'DE KAYDEDİLEN EN BÜYÜK DEPREM:
Aletsel dönemde ülkemizde kaydedilen en büyük deprem 26 Aralık 1939'da Erzincan'da olmuştur. Geceyarısı olan depremde yaklaşık 33.000 kişi ölmüştür.

Depremde alınacak önlemlerle ilgili ayrıntılı bilgi almak için telefon numaraları;

Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Deprem Araştırma Dairesi,
Tel. 0312. 287 36 45
Internet adresi : http:// www.deprem.gov.tr
Türkiye Deprem Vakfy : 0212.285 38 49 / 285 66 55




İzmir Afet Planı

DEPREM ÖNCESİNDE, DEPREM SIRASINDA VE DEPREM SONRASINDA YAPILMASI GEREKENLER

DEPREM ÖNCESİNDE:

Yaşadığınız evde, işyerinizde ve okulda deprem tatbikatları yaparak,bulunduğunuz binadan dışarıya en kısa yolu tespit ediniz ve kaç saniyede dışarıya çıkabileceğinizi deneyerek öğreniniz.
Kitap rafları,dolaplar,aynalar v.b. eşyaları duvarlara tutturunuz.Her odada yaşam boşluğu oluşturabilecek uygun eşyalar bulundurunuz.
Yataklarınızın etrafında üstünüze düşebilecek türden eşyalar bulundurmayınız ve camların kırılması olasılığına karşılık yatağınızı pencerelerden uzağa yerleştiriniz.Yatağınızın yanında el feneri,pil,düdük,bir miktar para bulundurunuz.
DEPREM SIRASINDA:

Paniğe kapılmadan eğer 10-15 saniye de bulunduğunuz yerden dışarı çıkabiliyorsanız hemen dışarı çıkınız.Dışarıya çıkamıyorsanız güvenli bir yerde kendinizi korumaya çalışmalısınız.Merdivenler,asansörler,balkonlardan uzak durunuz.
Camlardan uzak bir köşede vücudunuzu korumak için büzülerek yan yatınız.Şömine,ocak ve sobalardan uzaklaşın.Hiçbirşeyin üstünde , altında veya içinde olmayın.Bulunduğunuz eşyanın yanına büzülerek yan yatınız.Emniyetli yükseklikte yaşam boşluğu yaratabilecek çamaşır makinası,bulaşık makinasi,fırın gibi eşyaların yanına uzanınız.mum,çakmak,kibrit kesinlikle yakmayınız.
Deprem anında dışarıda iseniz yapılardan olabildiğince uzak durunuz, diz çökerek başınızı koruyunuz.Araç içinde iseniz, köprülere, tünellere ve diğer araçlara yaklaşmayınız,araçtan çıkarak araçın yanına uzanınız. Taş, kaya v.b düşebilecek yerlerden uzak durunuz.
DEPREM SONRASINDA:

Binadan çıkınız ve uzaklaşınız.En yakındaki açık alana gidiniz.
Artçı sarsıntılara karşı hazırlıklı olunuz,panik yapmayınız.
Uzmanlar izin vermedikçe yapılara girmeyiniz, elektrik tellerinden,kablolardan korununuz ve ev içinde iseniz çıplak ayakla dolaşmayınız.
ACİL SAĞLIK BİLGİLERİ

Afetlerde acil sağlık hizmeti verecek birimler 112 acil yardım istasyonları,hastaneler,semt poliklikleri,sağlık ocakları ve diğer sağlık kuruluşlarıdır. Afet öncesinde bulunduğunuz yere en yakın sağlık biriminin yerini ve telefonunu öğreniniz, en kısa sürede oraya ulaşmanın yolunu daha önceden tespit ederek deneyiniz.

İlk yardım sırasında sakin olun ve öncelikle yaralının durumunu değerlendirin. Eğer ilk yardım eğitiminiz yoksa kesinlikle yaralı ile uğraşmayın. Gelen sağlık ekiplerine yardımcı olunuz.

112 Acil yardım hizmetleri;

24 saat ücretsiz aranabilen 112 no lu telefonu ,1 komuta kontrol merkezi,metropol alanda 14, ilçelerde 14 adet olmak üzere 28 adet acil yardım istasyonu,30 tam donanımlı ambulans,170 doktor,250 yardımcı personel ile 24 saat göreve hazırdır. Ayrıca resmi ve özel 250 adet ambulansın koordine ve planlaması yapılmıştır. Askeri kurumlarla hava ve deniz ulaşımı planlaması tamamlanmıştır.

Sağlık Kriz Masası:
İl Sağlık Müdürlüğü
Hürriyet Bulvarı No:1 Alsancak
Tel: 441 81 11 / 445 85 16 Faks: 483 34 99


AFET SONRASI TOPLANMA YERLERİ

İzmir'in metropol ilçelerinde muhtemelen bir afet anında ve sonrasında halk; en yakındaki park ve bahçelerde,okul bahçelerinde, cami ve kilise avlularında, açık spor alanlarında toplanacaktır.

BALÇOVA :


Özer Türk turizm okulunun kuzeyindeki yeşil alan 2000 çadır.
Çeşme otoyolu ile İnciraltı arasındaki Üçkuyulardan DEÜ Hastanesine kadar olan alan 3000 çadır.
Toplam : 5000 çadır , 20.000 kişi

BORNOVA:

Yaka köyündeki atıcılık tesisleri ve çevresi 1000 çadır
Çiçekli köyü girişindeki milli park 1000 çadır
Altındağ stadyum alanı 500 çadır
Dostlar sitesi ile Tugay arası 1000 çadır
Belkahve de Lafarj'a ait terk edilen maden ocağı 1000 çadır
MTK karşısı 500 çadır
Üniversite kampüsü 1000 çadır
Batı çimento karşısındaki alan 200 çadır
Cavit Özyeğin İlköğretim okulu güneyindeki alan 1000 çadır
İl sivil savunma müdürlüğü ve polis okulu bahçeleri. 1000 çadır
Eski hurdacılar sitesi 500 çadır
Zeytincilik araştırma enstitüsü ve TCK 'nın bahçesi 200 çadır.
Laka köyü ziyaret tepesi 150 çadır
Bornova mezarlığı kuzeydoğusu SİT alanı 1000 çadır
Bornova deresi yanı 1000 çadır
BMC ve TANSAŞ depoları arkası 1500 çadır
Manisa yolu üzerinde çimento fabrikasına ait terk edilmiş maden ocağı 2000 çadır
Ulucak belediyesine ait oto alım satım alanı 1000 çadır
Toplam : 15 550 çadır , 62 200 kişi

BUCA:

Hipodrom sahası
SSK Hastanesi bahçesi
Ötüken parkı
Hasanağa parkı
Buca spor sahası
Gölet alanı
Buca sağlık meslek lisesi
Buca eğitim fakültesi
Toplam : 9157 çadır , 36 628 kişi

ÇİĞLİ:

Dudayev bulvarı Çiğli girişi
İBŞBB SPOR TESİSİ
Çiğli spor tesisleri
Sasalı ilköğretim okulu ve iki futbol sahası
Toplam : 3540 çadır , 14 160 kişi

GAZİEMİR:

233 ada 35-36 parsel
132 ada 1-4-6-8- parsel
133 ada 5 6 11 12 13 14 61 66 parsel
Köy Hizmetleri 207 ada 6,7,8,9,parsel
Beyazevler açık pazar yeri
Gaziemir futbol sahası
Sarnıç piknik alanı
Sarnıç su deposu yanı
Toplam : 3545 çadır, 14 180 kişi

GÜZELBAHÇE:

Atatürk mahallesi otobüs son durağı
Çelebi mahallesi furbol sahası
Avni Akyol lisesi bahçesi
Çamlıçay ve Yaka mahallesi tarım alanları
Yalı mahallesi tarım alanları ve 60.yıl Anadolu lisesi bahçesi
Maltepe Askeri Lisesi alanı ve Maltepe mahallesi tarım alanları
Toplam : 45 587 çadır, 182 348 kişi

KARŞIYAKA:

Karşıyaka Belediyesi , Örnekköy şantiyesine giden yol üzeri, parklar,spor alanları,belediye hizmet alanı olarak ayrılan boş alanlar 3000 çadır
Bayraklı 75.yıl mahallesinde yüksek yapılar arkasındaki park alanları 2000 çadır
Toplam : 5000 çadır , 20 000 kişi

KONAK:

Fuar alanı
Atatürk stadyumu
Alsancak stadyumu
Göztepe stadyumu
Üçkuyular semt pazarı
Halkapınar Başkent Üniversitesi alanı
Alsancak eski havagazı fabrikası alanı
Diğer park ve alanlar
Toplam : 10 000 çadır , 40 000 kişi

NARLIDERE:

DEÜ , GSA fakültesi kampüsü
Kılıçarslan ilköğretim okulu bahçesi
Direksiyon eğitim alanı
Cetaş sitesi yanı zeytinlikler.
Bahçeler arası futbol sahası
Limanreis mahallesi vakıflar alanı
Çamtepe mahallesi ,semt spor sahası
Toplam : 3 100 çadır , 13 600 kişi

AFET BÖLGE DEPOLARI

İl , çadır , battaniye , diğer barınma gereçleri depoları.

Fuar 3 numaralı pavyon , Kültürpark içi , TRT Binası arkası tel: 482 12 70
Köy Hizmetleri 16.bölge müdürlüğü deposu.Hava eğitim yolu Kartal Mevkii Gaziemir. Tel : 251 29 32
Köy hizmetleri makine ikmal şube müdürlüğü 447 sokak tren yolu yanı Şirinyer/Buca/İzmir tel:487 13 41
Bornova belediyesine ait malzeme deposu. Büyük park içi Eski meclis salonu
SAĞLIK AFET DEPOLARININ KURULACAĞI BİRİMLER

Yenişehir Anadolu sağlık meslek lisesi
Atatürk eğitim hastanesi
Bornova EVKA 4 sağlık ocağı
Gaziemir semt polikliniği
Narlıdere sağlık grup başkanlığı
Çiğli Egekent devlet hastanesi
Buca sağlık grup başkanlığı
Doğançay sağlık ocağı
DEPOLAR VE DAĞITIM YERLERİ

A:GIDA DEPOLARI:

BALÇOVA

Balçova spor tesisleri, teleferik son durak tel: 278 99 98
Balçova kapalı spor salonu Onur mah. Dalya sokak. Tel: 259 65 56
Başöğretmen Atatürk İlköğretim Okulu tel: 277 10 38
Özer Türk turizm eğitim okulu tel: 259 02 51
Niyazi uğur eğitim ve kültür vakfı tel: 259 53 57
BORNOVA

SEK Süt bölge müdürlüğü tel: 472 08 11
Pınar Süt soğuk hava deposu tel: 436 15 15
BUCA

İ.Yorgancılar ilköğretim okulu tel: 442 00 59
Ege İh. Bir. İlköğretim okulu tel: 453 18 21
Meşkure Şamlı İlköğretim okulu tel: 487 19 90
Şirinyer Lisesi tel: 487 14 95
Gürçeşme Lisesi tel: 487 15 10
ÇİĞLİ

Sasalı İlköğretim Okulu tel: 327 30 02
Sasalı Belediye başkanlığı tel:327 30 48
GAZİEMİR

Ticaret Anadolu Meslek Lisesi tel: 282 03 64
Endüstri meslek lisesi tel: 274 33 85
Şentaş A.Ş Tel : 281 21 11
GÜZELBAHÇE

Belediye düğün salonu tel : 234 50 54
60.yıl Anadolu lisesi tel:234 23 93
Maltepe Askeri lisesi tel: 234 24 84
KARŞIYAKA

M.Ali Lahur ticaret meslek lisesi tel:366 01 66
Karşıyaka ilköğretim okulu tel: 369 61 20
Mavişehir ilköğretim okulu tel:324 07 42
KONAK

100 yıl Olgunlaşma Enstitüsü tel: 464 80 60
Nene Hatun Kız Meslek Lisesi tel: 457 01 24
Atatürk Ticaret Meslek Lisesi tel: 459 51 45
50.Yıl lisesi tel: 433 50 57
NARLIDERE

Narlıdere halk eğitim merkezi müdürlüğü tel: 238 60 67
B: GİYSİ DEPOLARI

BALÇOVA

Spastik özürlüler okulu Tel: 277 02 64
Korutürk sağlık ocağı Tel: 278 06 94
BORNOVA

Seyit Şanlı endüstri meslek lisesi Tel: 373 05 74
Bornova Anadolu Lisesi Tel: 388 17 28
Mimar Sinan end.Mes. Lisesi Tel: 467 08 32
BUCA

Anadolu lisesi Tel: 275 19 54
İ.Şekip uyal ilköğretim okulu Tel: 276 97 07
Şht.Üstğm . Konur Alp ilköğretim okulu Tel: 440 83 03
Dirayet Süren ilköğretim okulu Tel: 448 99 53
ÇİĞLİ

Çiğli belediyesi iş merkezi Tel: 376 99 84
Egekent Devlet hastanesi Tel:376 44 64
GAZİEMİR

Atatürk Kültür merkezi Tel: 274 06 33
GÜZELBAHÇE

Vali Kazım Paşa ilköğretim okulu Tel: 234 44 21
Avni Akyol Lisesi Tel: 234 28 88
Ali Bayırlar ilköğretim okulu Tel: 234 20 45
KARŞIYAKA

Karşıyaka Lisesi Tel: 367 00 55
Cumhuriyet İlköğretim Okulu Tel: 381 77 68
KONAK

Kenan Evren lisesi Tel: 456 16 39
Motor meslek lisesi Tel:433 01 36
Şehit Fethi Bey Ticaret Meslek Lisesi Tel: 226 13 96
NARLIDERE

Kapalı spor salonu
C: İŞ MAKİNELERİ PARK YERLERİ

Ata Sanayi Çiğli, sağlık ana tamir deposu
Çiğli Tekel sigara fabrikası arazisi
Kısıkköy , eski açık otopazarı
Gaziemir Köy Hizmetleri il müdürlüğü makine parkı
Bornova Ambarlar sanayi sitesi
İBŞBB otobüs garaj ve bakım alanı Ankara çıkışı Bornova
Bornova DSİ 2.Bölge müdürlüğü
Bornova Tarım il müdürlüğü
Bornova Bayındır A.Ş kum ocağı şantiye alanı.
Manisa çıkışı otobüs garajı
Bornova MTA Bölge müdürlüğü
METROPOL İLÇE KRİZ MERKEZLERİ

BALÇOVA KAYMAKANLIĞI TEL: 489 67 67
BORNOVA KAYMAKANLIĞI TEL: 388 10 00
BUCA KAYMAKAMLIĞI TEL: 448 74 77
ÇİĞLİ KAYMAKAMLIĞI TEL:376 33 76
GAZİEMİR KAYMAKAMLIĞI TEL: 251 86 46
GÜZELBAHÇE KAYMAKAMLIĞI TEL: 234 48 58
KARŞIYAKA KAYMAKAMLIĞI TEL:369 43 92
KONAK KAYMAKAMLIĞI TEL:445 88 92
NARLIDERE KAYMAKAMLIĞI TEL:238 80 11
İL KRİZ YÖNETİM MERKEZLERİ:

Valilik Binası Konak Tel: 489 67 67
İl Sivil Savunma Müdürlüğü Bornova Tel: 478 17 01
İ.B.Ş.B.B. Kriz Masası Yenişehir Tel: 469 44 40

Önemli Linkler:

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü:
http://www.koeri.boun.edu.tr

Online Depremler:
http://www.koeri.boun.edu.tr/scripts/lst0.asp

Deprem Monitör Programı:
http://www.gezdirici.net/eqmon/index.php?lang=tr



Kaynak: www.izmirnews.com